Wetsvoorstel terugdringen schoolverzuim verstuurd naar de Tweede Kamer
Nog te vaak zitten kinderen en jongeren langdurig thuis zonder onderwijs. Om schooluitval beter in beeld te krijgen, te voorkomen én terug te dringen heeft staatssecretaris Paul het Wetsvoorstel terugdringen schoolverzuim naar de Tweede Kamer verstuurd. Met dit wetsvoorstel kunnen basisscholen, middelbare scholen en mbo-instellingen sneller, beter en preventief actie nemen bij afwezigheid van leerlingen en mbo-studenten. Ook neemt het aantal langdurige vrijstellingen van de leerplicht af.
Het wetsvoorstel heeft de volgende onderdelen:
- Versterken verzuimbeleid: het terugdringen en aanpakken van verzuim vergt een gedegen verzuimbeleid op school. Het wetsvoorstel schrijft de onderdelen voor die noodzakelijk zijn voor een doeltreffend verzuimbeleid, om zo langdurig verzuim te voorkomen en verhelpen;
- Verzuimregistratie en informatieverstrekking: trends en ontwikkelingen in de verzuimcijfers kunnen een indicatie zijn van bredere problematiek op de school, in de gemeente, de regio of het land. Daarom regelt het wetsvoorstel dat scholen verzuim in categorieën moeten registreren en dat zij informatie over verzuim op geaggregeerde basis delen met de gemeente, het samenwerkingsverband en de minister;
- Signaal zorgelijk ongeoorloofd verzuim: tijdig ingrijpen en een goede samenwerking met ketenpartners zijn voorwaarden voor een doeltreffende verzuimaanpak. Het voorstel expliciteert daarom dat het bevoegd gezag van de school een signaal kan geven aan de leerplichtambtenaar wanneer de school zich zorgen maakt over het ongeoorloofd verzuim van een leerling;
- Vrijstelling op lichamelijke of psychische gronden: elke jongere, voor zover die geschikt wordt geacht om schoolonderwijs te krijgen, moet de mogelijkheid krijgen om onderwijs te volgen. Daarom regelt het voorstel dat het onderwijskundig perspectief van een samenwerkingsverband wordt betrokken bij de afweging van een vrijstelling van de leer- of kwalificatieplicht op grond van lichamelijke of psychische gronden;
- Flexibele duur van de vrijstelling: het wetsvoorstel regelt dat variatie mogelijk wordt in de duur van een vrijstelling. Zo wordt ervoor gezorgd dat een jongere niet onnodig of voor een (te) lange duur geen onderwijs ontvangt.
Preventieve aanpak
Het Wetsvoorstel terugdringen schoolverzuim zorgt er onder andere voor dat scholen een betere en preventieve verzuimaanpak maken. Ook zorgt het wetsvoorstel voor een goede registratie en monitoring van de aan- en afwezigheid van leerlingen tot 18 jaar die nog onder de leerplicht en de kwalificatieplicht vallen. Doordat scholen aanwezigheid eerder in beeld hebben kunnen zij – samen met betrokken partners –op tijd en gericht in actie komen. Met een betere registratie komt er daarnaast een completer beeld van de omvang van de groep leerlingen die geen onderwijs volgt. Hierdoor verbetert ook de samenwerking tussen scholen, leerplichtambtenaren en samenwerkingsverbanden, doordat zij duidelijke afspraken maken over wie wanneer wordt betrokken.
Minder langdurige vrijstellingen van de leerplicht
Kinderen die vanwege lichamelijke of psychische redenen geen onderwijs volgen, kunnen als de wet van kracht is een vrijstelling ontvangen voor een kortere en flexibelere periode. Door voortaan te kijken naar wat er op onderwijsgebied wél mogelijk is, kunnen scholen en leerlingen – samen met samenwerkingsverbanden – toewerken naar een passende vorm van onderwijs.
Om extra administratieve lasten voor scholen te beperken, wordt de wijze van registreren eenduidig en sluit die aan op wat scholen al doen. Het streven is om de wet in augustus 2025 in werking te laten treden, na behandeling in de Tweede en Eerste Kamer.