Van eindtoets naar doorstroomtoets; wijzigingen in de overgang van po naar vo

Vanaf schooljaar 2023-2024 zijn er enkele wijzigingen in de overgang van po naar vo. De eindtoets is nu een doorstroomtoets en leerlingen worden aangemeld voor het voortgezet onderwijs tijdens de centrale aanmeldweek. In schooljaar 2023-2024 mogen scholen en regio’s ouders in de gelegenheid stellen om hun kinderen al vóór de centrale aanmeldweek aan te melden. Dit geldt alleen onder specifieke voorwaarden en is niet verplicht.

We zetten hier op een rij wat de wijzigingen betekenen voor schooljaar 2023-2024.

Het tijdpad van schooladvisering, doorstroomtoets en aanmelding bij het vo is veranderd.

  • Leerlingen in groep 8 ontvangen in de periode van 10 tot en met 31 januari 2024 hun voorlopig schooladvies.
  • Zij maken vervolgens de doorstroomtoets in de periode van 29 januari tot en met 18 februari 2024.
  • Uiterlijk op 15 maart 2024 ontvangen de scholen de uitslag van de doorstroomtoets (de toetsadviezen).
  • Leerlingen en ouders ontvangen uiterlijk op 24 maart 2024 van hun school het definitieve schooladvies.
  • In de periode van 25 tot en met 31 maart 2024 melden alle leerlingen zich tegelijk, met hun definitieve schooladvies, aan voor het voortgezet onderwijs. Leerlingen die de overstap maken naar het voortgezet speciaal onderwijs (vso) kunnen zich al eerder aanmelden bij het vso met een voorlopig schooladvies.
  • De plaatsingen in het voortgezet onderwijs starten vanaf 1 april 2024.

Krijgt de leerling een hoger toetsadvies dan het voorlopig schooladvies? Dan geeft de school een hoger definitief schooladvies. Alleen als het in het belang van de leerling is, kan de school besluiten het advies niet of maar gedeeltelijk te verhogen. De school moet dat dan motiveren in het leerlingadministratiesysteem (LAS).

Het aanbod van doorstroomtoetsen ziet er anders uit.

De Centrale Eindtoets is gestopt en er zijn twee nieuwe doorstroomtoetsen. Hierdoor kunnen scholen in schooljaar 2023-2024 kiezen uit zes doorstroomtoetsen.

De kwaliteitsbewaking van de doorstroomtoetsen is centraal geregeld.

Het College voor Toetsen en Examens (CvTE) is er verantwoordelijk voor de kwaliteit van de doorstroomtoetsen te bewaken. Stichting Cito adviseert het CvTE hierbij.

Er is één landelijke manier waarop het toetsadvies van alle doorstroomtoetsen wordt berekend: de normering.

Doordat één landelijke normering wordt gebruikt, maakt het voor het toetsadvies van een leerling niet uit welke doorstroomtoets de leerling maakt. Alle toegestane doorstroomtoetsen leveren een betrouwbaar toetsadvies voor het vervolgonderwijs.

Mogelijk ander beeld bij de resultaten in 2024

Vanaf schooljaar 2023-2024 gelden bovenstaande veranderingen in de overgang van po naar vo. Bij elkaar kunnen deze veranderingen ervoor zorgen dat de toetsresultaten er in schooljaar 2023-2024 anders uitzien dan in vorige jaren. De Inspectie van het Onderwijs houdt hiermee rekening in het toezicht.

Wat betekent de vroegere toetsafname voor scholen?

De toets in groep 8 wordt vanaf schooljaar 2023-2024 eerder afgenomen dan voorheen. Dat verandert niets aan de betrouwbaarheid van de toets. Ook als een leerling de doorstroomtoets eind januari of begin februari maakt, krijgt de leerling een passend toetsadvies, dat de school meeneemt in het advies voor de middelbare school.

In sommige regio’s: ruimere aanmeldperiode

Scholen of regio’s mogen ouders in 2024 onder specifieke voorwaarden in de gelegenheid stellen om hun kinderen al vóór 25 maart aan te melden, als die scholen of regio’s anders te weinig tijd zouden hebben om alle aanmeldingen goed te verwerken. Voorwaarde voor aanmelding is dan wel dat de uitslag van de doorstroomtoets bekend is en dat, indien van toepassing, het schooladvies van de leerling is bijgesteld. Alleen leerlingen die een definitief schooladvies hebben, mogen worden aangemeld.

Alle leerlingen die vóór 1 april 2024 zijn aangemeld, worden beschouwd als gelijktijdig aangemeld. Leerlingen die vanwege de eventuele verruiming vóór de centrale aanmeldweek zijn aangemeld, hebben dus geen voordeel op leerlingen die tijdens de aanmeldweek worden aangemeld. De plaatsingen starten vanaf 1 april 2024.

Het is niet verplicht de aanmeldperiode eerder te starten. Scholen of regio’s hoeven de extra ruimte dus niet te gebruiken als dit niet nodig is. Dan is hun aanmeldperiode gewoon van 25 tot en met 31 maart 2024. Scholen en regio’s maken er zelf onderling afspraken over of zij een verruimde aanmeldperiode toestaan voor ouders, en zij informeren de betrokkenen hierover op passende wijze.

Voor leerlingen die vanwege speciale omstandigheden (bijvoorbeeld een verhuizing of een calamiteit) pas na 31 maart 2024 bij het vo worden aangemeld, kunnen scholen een tweede aanmeldmogelijkheid organiseren.

Meer lezen?

Bekijk de themapagina over de overgang van po naar vo van de Inspectie van het Onderwijs. De inspectie heeft ook een overzicht gemaakt van feiten en fabels in de overgang van po naar vo.