Praktijkkaarten welbevinden

Het merendeel van de po-, vo- en (v)so-scholen wil, met behulp van ondersteuningsgelden uit het Nationaal Programma Onderwijs, inzetten op het welbevinden van leerlingen, zo blijkt uit de recente voortgangsrapportage. Om scholen hierbij te ondersteunen zijn twee praktijkkaarten ontwikkeld:  ‘Duurzaam investeren in Welbevinden’ en ‘Welbevinden en gelijke kansen’. Deze praktijkkaarten bieden scholen handvatten en achtergrondinformatie om aan de slag te gaan met welbevinden. 

Duurzaam investeren in Welbevinden

De coronaperiode heeft de urgentie van aandacht voor het welbevinden van leerlingen versterkt. Veel scholen willen meer en structurelere aandacht voor welbevinden. Tegelijkertijd maakt de ervaren druk in het onderwijs het lastig om juist nu met afstand naar uw school te kijken en te werken aan een geïntegreerd plan. De praktijkkaart ‘Duurzaam investeren in Welbevinden’ biedt concrete handvatten om (opnieuw) overzicht te krijgen over wat uw school al doet op het gebied van welbevinden en dit verder uit te bouwen. 

Het belangrijkste uitgangspunt is dat investeren in welbevinden vanuit een integrale en duurzame aanpak beter werkt dan de inzet van losse interventies. Binnen de school, maar ook in samenwerking met ouders/verzorgers, gemeenten en kernpartners om de school heen. Dit wordt ook wel een schoolbrede aanpak genoemd. Deze aanpak draagt bij aan de leefomgeving in gezinnen, op scholen en in wijken, met aandacht voor gezond opgroeien, het ontdekken van talenten, plezier maken en rekening houden met elkaar.

Welbevinden en Gelijke kansen

Niet alle kinderen en jongeren groeien op in een situatie waarin ze zich optimaal kunnen ontwikkelen. Stressvolle omstandigheden in de wijk of in het gezin kunnen de ontwikkeling van deze kinderen nadelig beïnvloeden. Het gaat om omstandigheden zoals armoede, chronische stress, ingrijpende gebeurtenissen, (tijdelijk) gebroken gezinnen, discriminatie en laaggeletterdheid. Voor kinderen die opgroeien in een omgeving met dergelijke risicofactoren is het daarom extra belangrijk dat er aandacht is voor hun welbevinden. Pas als leerlingen zich veilig voelen zijn ze in staat om te leren en tot zelfontplooiing en talentontwikkeling te komen. Aandacht voor veerkrachtversterkende factoren is evengoed van belang, zoals het gevoel erbij te horen, de mogelijkheid krijgen om talenten te ontwikkelen, goede relaties hebben, om kunnen gaan met tegenslagen en kracht te halen uit diversiteit. 

Wilt u weten waar u op in kunt zetten als u wilt werken aan gelijke kansen, en wat u op korte én langere termijn kan oppakken? Bekijk dan de praktijkkaart ‘Welbevinden en gelijke kansen’ voor handige tools en achtergrondinformatie.  

Verdere ondersteuning

Bekijk ook de al bestaande interventiepagina over welbevinden en sociale ontwikkeling en de praktijkkaart ‘Welbevinden: van analyse naar interventie’, die ondersteunen bij het bepalen van prioriteiten en kiezen van interventies op korte termijn. 

De praktijkkaarten zijn ontwikkeld in opdracht van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) en opgesteld door de Coalitie Welbevinden, bestaande uit de samenwerkende kennisinstituten Pharos, het Nederlands Jeugdinstituut, het NIP (corona expertgroep schoolpsychologen), het NCJ, Gezonde School en het Trimbos-instituut.